Passasierslys van die China

Drie maande voor die skip die China op 20 Maart 1688 vanaf Goeree in Suid-Holland na die Kaap vertrek het is 'n passasierslys opgestel. Dis belangrik om daarop te let dat dit nie die lys van passasiers is wat uiteindelik op die China was nie. Sommige het kop uitgetrek en ander het hulle plek ingeneem. Die werklike lys van passasiers wat uiteindelik op die skip was is onbekend.

Wat die Malans betref kom Antoine Malan (sy van word verkeerdelik as Madan op die lys aangegee), sy vrou Isabeau Verdette en hulle 10 maande oue dogtertjie voor. Uit 'n analise van die beskikbare inligting deur Harry Booyens2 blyk dit dat hulle uiteindelik besluit het om in Nederland agter te bly. Wat daarna van hulle geword het is onbekend.

Verder vind ons Pierre Malan en sy vrou Isabeau Richarde. Pierre is op 2 Julie 1687 in die Katolieke Kerk te Saint Martin-de-la-Brasque, Frankryk met Isabeau getroud. In die Kaap het egter 'n Pierre Joubert en sy vrou Isabeau Richarde opgedaag. Pierre Malan is waarskynlik tydens die reis op die skip oorlede en sy vrou het op die skip met Pierre Joubert getrou. Pierre self is op 1 Februarie 1688 in Brielle, naby Rotterdam, getroud met Suzanne Reyne. Suzanne is dus ook tydens die reis oorlede.

Jacques Malan, die stamvader van die Suid-Afrikaanse Malans kom glad nie op die lys voor nie maar dis feitlik seker dat hy uiteindelik wel 'n passasier op die China was. Dit wil dus voorkom of Jacques aanvanklik van plan was om in Nederland agter te bly maar het toe later van plan verander.

Nog iets om op te let is dat die skip se naam China was en nie Berg China soos in talle werke foutiewelik voorkom nie. Vreemd genoeg noem Graham Botha, waaruit onderstaande brief kom en wat duidelik die skip se naam as die China aangee, deurgaans elders in sy boek die skip as Berg China bv. p.6, 8!

Op 23 Desember skryf die Kamer van Rotterdam 'n brief aan die Here XVII met die name van die persone wat aangedui het dat hulle met die skip China na die Kaap wil gaan. Hier dan volg die passasierslys1:

Extract uit brief 23 December 1687 van de Kamer Rotterdam.

... de volgende mans en vrouw persoonen voorgekomen om pr t schip China over te varen, en hun aldaer tot den landtbouw en oeffinge in den wijngaert ter neder te setten, en waer toe UE de selve de behulpsame handt gelieven te bieden met soodanige onderjoudt en anders te doen als de selve nodig mochten hebben, tot dat zij hun selfs konnen generen, en waer toe UE : haer ten eersten aenwijsinge gelieven te doen, om aent werck te geraeken, alles volgens de ordre en reglement UE : desen aangaande toegesonden by de heeren 17, hier onder zijn luijden de hun op den wijngaerdt culture verstaen, en die den Comp en haer zelven inder tijdt voordeel souden kunnen doen, wij sijn van gevoelen na die dese menschen haer klynelyck weten te behelpen dat se haer aen de Caep oock wel sullen kunnen schicken tot haer werck alshaer nu onder een sachter handt gerust vindende en van hare geledene vervolginge bewrijdt zien t gunt de tydt sal leeren, de namen van de voorn : gereformeerde vlugtelinge en die van yders familie zyn als volgt

 

1 Jean Mesnart oudt 28 jaren en de

1 Louise Corbonne out 30 jaren zijn vrouw

1 Marie Anthonarde haer schoonmoeder out 64 jaren

6 kinderen van de voorenstaende persoonen Jean Mesnard en zyn vrouw, met namen

Jeanne jongedochter van 10 jaren

George jongen van 9 jaren

Jacques jongen van 8 jaren

Jean jongen van 7 jaren

Philippe jongen van 6 jaren

Andre jongkint van 5 maenden

--- t zamen 9 personen in dese familie

1 Anthoine Madan out 38 jaren en Elisabeth

1 Verdette zijn vrouw out 23 jaren

1 dochterken genaamt out 10 maenden

--- Sa 3 in dese familie

1 Jeanne Marthe wed : van Jourdan out 60 jaren

1 Jean Jordan haer zoon out 28 jaren

1 Pierre Jourdan idem 24 do.

1 Marie Jourdan wed. out 40 jaren

1 Jeanne Rousse haer dochter out 15 jaren

1 Marie Rousse haer dochter out 10 jaren

1 Margarete Rousse haer dochter 7 jaren

--- Sa 7 personen in dese familie

1 Pierre Malan out 23 jaren met zijn vrouw

1 Isabeau Richarde out 20 jaren

--- Sa 2 personen in dese familie

1 Pierre Goirand out 30 jaren met

1 Francoise Rousse sijn vrouw 28 jaren

--- Sa 2 personen

1 Jacques Verdeau jongman out 20 jaren

1 Arcule Verdeau zijn broeder 16 jaren

--- 2 personen

1 Pierre Grange jongman out 23 jaren

1 Louise Corbon jongman zijn cousin 20 jaren

--- 2 personen

1 Susanne Resue jongedochter out 20 jaren

---

1 Pierre Jourdaan jongman 24 jaren

1 Paul Jourdan jongman 22 do.

1 Andre Pelanchon 15 do.

alle cousins germain

--- 3 personen

1 Mathieu frachasse jongman out 26 jaren

---

1 Jean Furet jongman out 18 jaren

---

1 Anthoine Scaet jongman out 19 jaren

't zamen uijtmakende vier en dertig personen jongh en out.

 

Bronnelys

1. Botha, C G: The French Refugees at the Cape, Second Edition, Cape Town, Cape Times Limited 1921.  (p. 140 en 141). Beskikbaar https://archive.org/details/frenchrefugeesat00both

2. Booyens, Harry: God Bless The Good Ship China. 4th edition. PDF.